Wat is eenzaamheid ?
Eenzaamheid is een signaal, net als honger. Hebben we honger, dan gaan we eten. Ervaren we eenzaamheid, dan hebben we nood aan verbinding. Eenzaamheid op zich is dus niet schadelijk, het spoort ons aan om contact te maken met anderen en onze omgeving. Dat is nodig want in ons eentje redden we het niet.
Eenzaamheid discrimineert niet
Iedereen kan te maken krijgen met eenzaamheid ongeacht leeftijd, geslacht, gezinssituatie, job, cultuur,…
Verschillende behoeften
Het verlangen naar aantal en vorm van contacten verschilt van persoon tot persoon. Eenzaamheid ontstaat wanneer er een verschil is tussen de gewenste en de reële situatie.
Chronische eenzaamheid
Wanneer eenzaamheid blijft duren, heeft dat ernstige gevolgen voor onze gezondheid en ons welzijn. Meer hierover onderaan deze pagina.
Vormen van eenzaamheid
Aangezien we verbinding kunnen maken op meerdere niveaus (met onszelf, anderen, onze omgeving, de maatschappij,…) kan eenzaamheid zich aandienen op verschillende manieren. Vaak wordt het onderscheid gemaakt tussen drie vormen: sociaal, emotioneel en existentieel, maar er zijn nog andere soorten. Eén daarvan is bv. situationele eenzaamheid waarbij je het huis niet uit kan wegens immobiliteit.
Sociale eenzaamheid
Sociale eenzaamheid houdt in dat je minder contacten hebt dan je zou willen. Je hebt niemand om mee af te spreken of om samen iets leuks te doen. Je hebt het gevoel er niet bij te horen.
Je kan een intieme partnerrelatie hebben en toch sociale eenzaamheid ervaren.
Emotionele eenzaamheid
Emotionele eenzaamheid ervaar je wanneer je niemand hebt bij wie je je veilig genoeg voelt om je diepste gevoelens te delen. Je kan jezelf niet zijn bij anderen, je wordt gepest. Misschien verloor je iemand die dicht bij jou stond.
Zelfs met anderen om je heen voel je je eenzaam. Het gaat hier om de kwaliteit van relaties.
Existentiële eenzaamheid
Existentiële eenzaamheid gaat over zingeving en waarden. Je voelt je verloren of nutteloos, je vindt je plek niet in de samenleving.
Je kan een sterke emotionele band hebben met iemand en ook een fijn sociaal netwerk, en je toch nog alleen voelen in de wereld.
Wanneer eenzaamheid aanhoudt…
Chronische eenzaamheid heeft een grote impact op onze gezondheid en ons welbevinden. Onze hersenen gaan anders werken. We kunnen gezichtsuitdrukkingen van anderen moeilijker inschatten, worden meer achterdochtig en kunnen moeilijker nadenken. We hebben de neiging om ons af te sluiten. Op die manier versterkt eenzaamheid zichzelf. Eenzaamheid kan bovendien ons afweersysteem verstoren en verhoogt de kans op dementie, hart- en vaatziekten, verslaving en vroegtijdig overlijden.
Wanneer je zelf niet uit je eenzaamheid raakt, is het raadzaam om hulp te zoeken.